در دنیای تکنولوژی، رقابت بر سر بازارهای پرسود جهانی گاهی شرکت‌های بزرگ را به اتخاذ تصمیمات پیچیده و بعضاً بحث‌برانگیز سوق می‌دهد. در یکی از این موارد، اخیراً جزئیات جدیدی در مورد تلاش فیسبوک برای دستیابی به بازار چین افشا شده است.
پروژه آلدرین: تلاش فیسبوک برای تطابق با قوانین چین
بر اساس شکایتی که به تازگی از سوی سارا وین ویلیامز، مدیر سیاست‌گذاری جهانی سابق فیسبوک، به کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) ارائه شده است، فیسبوک در سال ۲۰۱۴ پروژه‌ای به نام «آلدرین» را آغاز کرده بود. این پروژه در پی طراحی نسخه‌ای سانسورشده از پلتفرم فیسبوک بود که بتواند با قوانین سختگیرانه چین تطابق پیدا کند.
در گزارش‌ها آمده است که شرکت فیسبوک حتی پیشنهاد داده بود که بازبینی محتوای کاربران چینی را به یک شرکت چینی بسپارد. به منظور کنترل و حذف محتوای ممنوعه، این پروژه همچنین شامل استخدام صدها ناظر محتوا بود. تمامی این اقدامات زمانی رخ داد که فیسبوک از سال ۲۰۰۹ در چین مسدود شده بود.
دوراهی اخلاق و سودآوری
این تلاش‌ها نشان‌دهنده دیدگاه بلندپروازانه فیسبوک برای بازگشت به بازار گسترده چین است. اما در شکایت وین ویلیامز تأکید شده که این اقدامات تنها بخش کوچکی از استراتژی فیسبوک برای دستیابی به بازارهای پرجمعیت بوده است. این سؤال جدی مطرح می‌شود که آیا شرکت‌های بزرگ فناوری ارزش‌های اخلاقی و جهانی را قربانی سودآوری می‌کنند؟
«فیسبوک در آن زمان به چیزی فراتر از یک علاقه‌ی گذرا برای فعالیت در چین نظر داشت، بلکه یک پروژه‌ی جدی و مستمر بود.»
– سارا وین ویلیامز
چرخش ۱۸۰ درجه‌ای فیسبوک
مارک زاکربرگ، مدیرعامل کنونی متا، در سال‌های اخیر سیاست‌های فیسبوک را به‌طور چشمگیری تغییر داده است. وی از مدافعان آزادی بیان شده و این شرکت فعالیت‌هایی همچون بررسی حقایق را متوقف کرده و سیستم جدیدی به نام “Community Notes” را معرفی کرده است که مشابه سازوکار شبکه ایکس (توییتر پیشین) عمل می‌کند.
این اقدام‌ها نشان‌دهنده تغییر رویه فیسبوک از پروژه‌های پیشین همچون «آلدرین» به سوی تمرکز بر شفافیت و آزادی بیان است، حتی اگر به قیمت از دست دادن بازارهای خاصی تمام شود.
نتیجه‌گیری
اسناد و شکایت سارا وین ویلیامز به ما یادآوری می‌کند که تکنولوژی غول‌پیکرانی چون فیسبوک همچنان در تلاش هستند تا بین ارزش‌های اخلاقی و وسوسه‌های مالی تعادلی برقرار کنند. ورود به بازارهای بزرگ با محدودیت‌های پیچیده مانند چین، نه تنها نیازمند استراتژی‌های نوآورانه است، بلکه پرسش‌های اخلاقی مهمی را نیز به‌دنبال دارد. حال باید دید شرکت‌هایی مانند متا چگونه در مواجهه با این چالش‌ها به مسیر خود ادامه خواهند داد.
