طی سال‌های اخیر، صنعت برق کشور با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده که یکی از بزرگ‌ترین عوامل آن استخراج غیرقانونی رمزارزها است. این پدیده نه تنها فشار بالایی بر منابع انرژی وارد می‌کند، بلکه نظام توزیع برق را دچار ناپایداری‌های اساسی کرده است. در این مقاله، این مشکل به‌طور جامع بررسی و راهکارهایی برای کاهش آن ارائه خواهد شد.
رشد چشمگیر استخراج غیرقانونی رمزارزها
پدیده استخراج رمزارز در جهان به عنوان یک صنعت نوظهور اقتصادی شناخته می‌شود که در بسیاری از کشورها به شدت قانونمند شده است. اما در ایران، نبود قوانین سخت‌گیرانه و نظارت کافی، زمینه رشد فعالیت‌های غیرمجاز را فراهم کرده است. طبق گزارش وزارت نیرو، بالغ بر ۷۰۰ هزار دستگاه ماینر غیرقانونی در کشور فعال هستند که بیش از ۲۰۰۰ مگاوات از برق تولیدی کشور را مصرف می‌کنند.
“این میزان مصرف برق معادل فعالیت شبانه‌روزی دو نیروگاه ۱۵۰۰ مگاواتی با هزینه‌ای بالغ بر ۳ میلیارد دلار است.”
گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو
این توان مصرفی بسیار بالا، رقمی دو برابر مصرف کل صنایع سیمان کشور بوده و اثری قابل توجه بر ناترازی شدید انرژی کشور گذاشته است.
دلایل گسترش استخراج غیرقانونی
برخی از عوامل کلیدی که منجر به گسترش استخراج غیرقانونی رمزارزها در ایران می‌شود عبارتند از:
- قیمت پایین برق در ایران نسبت به سایر کشورها
- عدم وجود قوانین بازدارنده مؤثر
- نظارت ناکافی بر واردات دستگاه‌های ماینر
در مقابل، کشورهایی مانند روسیه و چین فقط در مناطقی با مازاد تولید برق به ماینینگ رمزارز اجازه می‌دهند، در حالی که در ایران، تعرفه ارزان برق و نبود رویکرد منسجم، محرک فعالیت‌های غیرقانونی شده است.
اقدامات برای مقابله با ماینرهای غیرقانونی
وزارت نیرو در کنار سایر نهادها، اقداماتی برای کنترل این معضل آغاز کرده است که شامل موارد زیر است:
- رصد و پایش نقاط مشکوک
- ایجاد مراکز مجاز با تعرفه‌های مشخص با تکیه بر انرژی‌های تجدیدپذیر
- تشویق مردم به گزارش دهی درباره مراکز غیرقانونی
- تشدید اقدامات قانونی و قضایی برای ضبط و امحای تجهیزات غیرقانونی
با این وجود، وزارت نیرو هشدار داده که بدون هم‌افزایی نهادهای امنیتی و قضایی، دسترسی به موفقیت کامل میسر نخواهد بود.
راهکارهای پیشنهادی
برای کاهش اثرگذاری مخرب ماینرهای غیرقانونی، پیشنهاداتی مطرح شده که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش تعرفه برق برای مصارف بیش‌ازحد
- ممنوعیت واردات غیرقانونی دستگاه ماینر
- انتقال ماینینگ قانونی به مناطق با ظرفیت مازاد تولید برق
- توسعه تولید برق از منابع تجدیدپذیر
نتیجه‌گیری
افزایش استخراج غیرقانونی رمزارزها، پدیده‌ای است که نه تنها منابع برق کشور را با چالش روبرو کرده، بلکه هزینه‌های سنگینی را بر دولت تحمیل نموده است. همکاری همه‌جانبه بین وزارت نیرو و سایر نهادهای مرتبط، همراه با اجرای سیاست‌های نظارتی دقیق و بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند این چالش را به حداقل رسانده و شرایط پایداری بیشتری برای صنعت برق و شبکه ملی کشور فراهم کند.
دیدگاه ها