در سالهای اخیر، سلامت کودکان بهطور چشمگیری تحت تأثیر بیماریهای مزمن و مشکلات عملکردی قرار گرفته است. نگاهی به تحقیقات انجامشده نشان میدهد که مشکلات بهداشتی در کودکان و نوجوانان بهسرعت در حال افزایش است و نیاز به تشخیص علل و ارائه خدمات بهتر به این گروه نادیده گرفتهشده بیش از پیش احساس میشود.
افزایش بیماریهای مزمن و محدودیتهای عملکردی در کودکان
مطالعات جدید نشان میدهند که درصد قابلتوجهی از کودکان و نوجوانان در ایالات متحده با مشکلات سلامت مزمن یا عملکردی روبرو هستند. به عنوان مثال، نتایج پژوهشی که روی بیش از ۲۳۰ هزار کودک و نوجوان انجام شده است، افزایش بیماریهای مزمن مانند آسم، اوتیسم، و اختلال نقص توجه/بیشفعالی (ADHD) را نشان میدهد. این روند نگرانکننده از درصد ۲۳٪ در سال ۱۹۹۹ به ۳۰٪ در سال ۲۰۱۸ رسیده است؛ یعنی تقریباً یکسوم کودکان با مشکلات شدید سلامتی یا محدودیتهای شدید زندگی میکنند.
بهطور خاص، اختلالاتی مانند تشنج، صرع و پیشدیابت در جوانان بین ۱۸ تا ۲۵ سال نیز به این نرخ افزودهاند. از سوی دیگر، مشکلات روانی از جمله افسردگی، اضطراب و مشکلات عاطفی نقش پررنگی در محدودیتهای عملکردی کودکان ایفا کردهاند. این مسائل عمدتاً ناشی از تعامل فاکتورهای زیستی، اجتماعی و محیطی هستند.
دلایل پشت پرده این افزایش
کارشناسان بر این باورند که عوامل بسیاری میتوانند در روند افزایش بیماریهای مزمن و مشکلات عملکردی کودکان نقش داشته باشند. یافتههای علمی نشان دادهاند که مشکلات اجتماعی-اقتصادی مانند فقر، بیکاری والدین و عدم دسترسی به بیمههای خصوصی تأثیر مستقیمی بر سلامت کودکان دارند. کودکان خانوادههایی که تحت پوشش بیمههای عمومی قرار دارند، بیشتر در معرض بیماریها قرار میگیرند.
“تعامل پیچیدهای از بیولوژی فردی، شرایط اجتماعی و محیطی و همچنین سیستمهای مراقبت بهداشتی باعث این وضعیت میشود.”
– لورن ویسک و نیراج شارما، دانشگاه UCLA و هاروارد
اگرچه پژوهشهایی هم بر متغیرهای ژنتیکی تاکید دارند، اما نباید نقش سبک زندگی مدرن، کاهش تحرک بدنی و تغییر در رژیمهای غذایی کودکان را نادیده گرفت. همچنین دسترسی نامتعادل به خدمات پزشکی نیز یک مسئله کلیدی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
چالشهای مراقبت از کودکان در دوران گذار
یکی دیگر از دغدغههای مطرحشده در این پژوهشها، عدم پوشش کافی خدمات پزشکی برای نوجوانان در دوران انتقال از کودکی به بزرگسالی است. بر اساس یک مقاله در سال ۲۰۱۴، بسیاری از نوجوانانی که با بیماریهای مزمن بزرگ میشوند، هنگام ورود به بزرگسالی از خدمات مناسب بهداشتی قابلدسترس بهرهمند نمیشوند. این دوران مهم که به آن «دوره حساس بهداشتی» نیز گفته میشود، میتواند موجب افت شدید سلامت جسمی و روانی شود.
متأسفانه، نظرسنجی ملی سلامت (NHIS) که ابزار اصلی این مطالعات بود، پس از سال ۲۰۱۹ تغییراتی را اعمال کرد که سؤالات دقیق مربوط به بیماریهای مزمن را کاهش داد. این امر ارزیابی مسیر پیش رو را برای پژوهشگران دشوار کرده است. علاوه بر این، تأثیر دنیاگیری کرونا (COVID-19) بر سلامت کودکان هنوز بهطور کامل سنجیده نشده است، اما شواهد نشان میدهند که احتمالاً شرایط را برای گروههای آسیبپذیر وخیمتر کرده است.
نقش مسئولین و خانوادهها در بهبود وضعیت سلامت کودکان
برای کاهش این چالشها، نیاز به برنامهریزی دقیق و همکاری بین دولتها، سازمانهای بهداشتی و خانوادهها ضروری به نظر میرسد. همچنین، سرمایهگذاری در برنامههای آموزشی برای ارتقاء سلامت روانی و جسمی کودکان میتواند اقدامی پیشگیرانه و مؤثر باشد. یکی از راهکارهای کلیدی، افزایش آگاهی درباره بیماریهای مزمن و درمانهای موجود میان خانوادهها و تخصیص منابع بیشتر برای خدمات پزشکی کودکان است.
نگاه به آینده: چه باید کرد؟
بر اساس نتایج ارائهشده، نیاز به بررسی دقیقتر علل افزایش بیماریهای مزمن در کودکان و نوجوانان احساس میشود، اما به همان اندازه اهمیت دارد که اقدامات کوتاهمدت مؤثری برای کاهش تأثیر این مسائل بر کیفیت زندگی نسل آینده اجرا شود. این چالش، نه تنها مسئلهای فردی بلکه موضوعی برای کل جامعه است که باید بهصورت جمعی به آن توجه شود.
نتیجهگیری نهایی
مشکلات سلامت در کودکان، زنگ خطری برای آینده نیروی کار و سلامت عمومی جامعه است. این مسئله به برنامهریزی جامع نیاز دارد که نه تنها درمانهای پزشکی، بلکه سیاستگذاریهای اجتماعی را هم شامل شود. آیا جامعه آماده است تا با این چالش روبرو شود؟ دیدگاه شما چیست؟
لطفاً نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید. آیا فکر میکنید تغییرات سیاسی و اجتماعی میتواند به بهبود وضعیت کمک کند؟ کدام اقدامها را ضروری میدانید؟ در بخش نظرات دیدگاههای خود را با ما در میان بگذارید!
دیدگاه ها