کشف جدید اخترشناسان یک دنیای شگفت‌انگیز را در برابر ما قرار داده است؛ سیاره‌ای که با مدار قطبی به دور دو کوتوله قهوه‌ای می‌چرخد. این کشف، نتیجه پژوهش دقیق دانشمندان بوده و دنیای باورهای ما درباره منظومه‌های سیاره‌ای را به چالش می‌کشد. در ادامه به صورت جامع به بررسی این موضوع می‌پردازیم و جزئیات جذاب آن را مطرح خواهیم کرد.
منظومه 2M1510: کشف غیرمنتظره
در سال ۲۰۱۸، اخترشناسان منظومه‌ای به‌نام 2M1510 را در فاصله ۱۲۰ سال نوری از زمین کشف کردند. این منظومه از دو کوتوله قهوه‌ای تشکیل شده است. کوتوله‌های قهوه‌ای اجرامی هستند که در مقایسه با ستاره‌های عادی، به دلیل جرم پایینشان، هرگز وارد مرحله همجوشی هیدروژن نمی‌شوند و به همین دلیل «ستارگان ناکام» لقب گرفته‌اند. این کشف در ابتدا معمولی به نظر می‌رسید، اما تحقیقات بعدی جنبه‌های غیرعادی آن را آشکار کرد.
آنچه این منظومه را از دیگر منظومه‌های دوتایی متمایز می‌کند، یافتن مدار عجیب و متفاوت سیاره‌ای در اطراف این دو کوتوله قهوه‌ای است. این کشف می‌تواند نمایانگر سناریوهای جدیدی در شکل‌گیری سیارات باشد.
مدار قطبی: پدیده‌ای کم‌سابقه
مدار قطبی، حالتی است که در آن سیاره به جای چرخش در همان صفحه مدار ستاره‌ها، در زاویه‌ای قائم (۹۰ درجه) نسبت به آن صفحه قرار می‌گیرد. این پدیده پیش از این در نظریه امکان‌پذیر شمرده می‌شد، اما اکنون شواهد عملی برای وجود چنین حالتی در منظومه 2M1510 کشف شده است.
“مدار کوتوله‌های این منظومه بیضوی است و یافته‌ها نشان می‌دهند که این بیضی به مرور زمان جابه‌جا می‌شود.”
– توماس بیکرافت، پژوهشگر دانشگاه بیرمنگام
این تغییر ناشی از پدیده‌ای به نام «حرکت تقدیمی» است؛ پدیده‌ای که در گذشته برای سیاره عطارد نیز مشاهده شده بود و یکی از آزمون‌های نظریه نسبیت عام محسوب می‌شد. در اینجا، حرکت تقدیمی معکوس است؛ یعنی خلاف جهت مدار اتفاق می‌افتد، که می‌تواند نتیجه وجود سیاره‌ای با مدار قطبی باشد.
چگونگی شکل‌گیری مدار قطبی
احتمالات متعددی درباره شکل‌گیری این مدار قطبی وجود دارد. برخی از نظریات به قرص‌های سیاره‌زایی مرتبط اشاره می‌کنند که ممکن است در چینش‌های خاص چنین مداری را ایجاد کرده باشند. این امکان نیز وجود دارد که سیاره ابتدا مدار متفاوتی داشته و به تدریج به مدار قطبی جابه‌جا شده باشد. اگر کوتوله قهوه‌ای سومی در این منظومه وجود داشته باشد، این انتقال مداری به صورت پویاتری قابل توضیح است.
اندازه کوتوله‌های قهوه‌ای این منظومه حدود ۳۵ برابر مشتری تخمین زده شده است. با توجه به این اندازه بزرگ، سیاره احتمالی نیز احتمالاً یک غول گازی است. این نکته می‌تواند تأثیر بسزایی در درک ما نسبت به نحوه شکل‌گیری این نوع منظومه‌ها داشته باشد.
محدودیت‌ها و چشم‌انداز آینده
با وجود این کشف بزرگ، داده‌های فعلی برای تأیید ویژگی‌های کامل سیاره کافی نیست. پژوهشگران قصد دارند رصدهای بیشتری انجام دهند تا بتوانند الگوهای دقیق‌تری از حرکت این منظومه را مشخص کنند. داده‌های جدید، مانند اطلاعات تلسکوپ گایا، که اندازه‌گیری‌های دقیقی از میلیاردها جرم کهکشانی انجام داده، می‌تواند راهگشای اسرار بیشتری از این منظومه باشد.
این کشف نشان می‌دهد که منظومه‌های فراخورشیدی می‌توانند بسیار متفاوت‌تر از آنچه تصور می‌کردیم، باشند. از سیاراتی که به دور دو یا حتی سه ستاره می‌چرخند تا مدارات عجیب مانند مدار قطبی، همه و همه نشان از تنوع بی‌پایان جهان دارد.
افق‌های تازه در شناخت کیهان
سیاره‌هایی با مدار قطبی، حتی اگر نایاب باشند، می‌توانند اطلاعات ارزشمندی درباره پویایی منظومه‌های ستاره‌ای و تأثیر فرآیندهای گرانشی بر سیارات فراهم کنند. این کشف، زمینه‌های تازه‌ای برای پژوهش‌های علمی باز خواهد کرد. همچنین نشان‌دهنده توانایی فناوری‌های جدید، نظیر تلسکوپ‌های پیشرفته، در کشف ناشناخته‌های کیهان است.
چشم‌انتظار نظرات شما
سفر به دنیای ستارگان و کشف رازهای شگفت‌انگیز آن چه احساسی در شما ایجاد می‌کند؟ تصور شما درباره مدار قطبی و تأثیر آن بر درک ما از جهان چیست؟ نظرتان را با ما به اشتراک بگذارید و گفتگویی پرجنب‌وجوش را آغاز کنیم. نظر شما، بخشی از این اکتشاف علمی خواهد بود!
دیدگاه ها