ویرایش ژنتیکی انسان‌ها به‌تازگی مرزهای علم را جابه‌جا کرده، اما تأثیرات آن از نظر اخلاقی هنوز بحث‌برانگیز است. هه جیانکوی، دانشمندی که جهان را با اولین نوزادان ویرایش ژنی به چالش کشید، دوباره بازگشته است. آیا این به معنی پیشرفتی بزرگ است یا زنگ خطری تازه برای اخلاق علمی؟
دستاوردی بزرگ یا آسیب اخلاقی؟
تقریباً سه سال از آزادی هه جیانکوی، زیست‌فیزیک‌دان پرحاشیه چینی، از زندان می‌گذرد. او در سال ۲۰۱۹ به جرم دستکاری DNA دو نوزاد دوقلو با استفاده از فناوری کریسپر (CRISPR) بازداشت شد. تلاش‌های او باعث شد این کودکان نسبت به ویروس HIV مقاوم شوند. اگرچه این اقدام از نظر علمی قابل توجه بود، اما از همان ابتدا اعتراضات زیادی درباره عواقب اخلاقی و انسانی آن وجود داشت.
اخلاق در برابر نوآوری
اخیراً، هه در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اخلاق مانع نوآوری و پیشرفت علمی می‌شود.» این اظهارات او موج جدیدی از انتقادات به همراه داشته است. قوانین اخلاقی و محدودیت‌های علمی به‌طور خاص به‌منظور حفاظت از سلامت و ایمنی انسان‌ها تدوین شده‌اند. بااین‌حال، هه این محدودیت‌ها را سدی در راه نوآوری می‌داند.
«فناوری ویرایش ژن این قدرت را دارد که جهان را دگرگون کند، درست مانند بمب هسته‌ای.»
– هه جیانکوی
تلاش برای بازگشت به صحنه علمی
هه پس از آزادی از زندان، به آزمایشگاه بازگشت و تحقیقات خود را پیرامون استفاده از فناوری ویرایش ژن برای درمان بیماری آلزایمر آغاز کرد. باوجوداین، او همچنان معتقد است که نوآوری‌های علمی باید از محدودیت‌های اخلاقی عبور کنند. او در پست‌های خود از دسترسی همگانی به ویرایش ژن و استفاده مسئولانه از این فناوری صحبت کرده است.
چالشهای پیش رو
مخالفت هه با قوانین اخلاقی و اصرار بر پیشروی در زمینه ویرایش ژنتیکی، پرسش‌های بسیاری را درباره آینده این علم مطرح کرده است. آیا پیشرفت علمی ارزش نادیده گرفتن اصول اخلاقی را دارد؟ آیا چنین فناوری‌هایی بدون نظارت و قوانین سخت‌گیرانه می‌توانند ضربات جبران‌ناپذیری به بشریت وارد کنند؟
نتیجه‌گیری
درحالی‌که ویرایش ژنتیکی نویدبخش انقلابی در علم پزشکی است، نگرانی‌های اخلاقی و اجتماعی زیادی پیرامون آن وجود دارد. اقدامات هه جیانکوی نشان می‌دهد که علم و اخلاق باید به‌طور هم‌زمان پیش بروند و یکدیگر را هم تکمیل کنند تا از سوءاستفاده و فاجعه جلوگیری شود. جامعه جهانی باید مراقب باشد که مرزهای علم نابودکننده اخلاق و انسانیت نشود.
دیدگاه ها