پژوهش‌های جدید از تعاملات غیرقابل انتظار اما سازنده میان گروه‌های مختلف انسان‌تباران در دوران پارینه‌سنگی میانی در سرزمین شام پرده برمی‌دارد. این مقاله به بررسی ابعاد مختلف این تعاملات فرهنگی و تأثیر آن بر رفتارهای اجتماعی و فناوری این دوران می‌پردازد.
ارتباط فرهنگی میان انسان‌تباران
حدود ۱۰۰ هزار سال پیش، در شام، انسان‌تباران باستانی با ویژگی‌های متفاوت، آیین‌های تدفین مشابه را اجرا می‌کردند. کشفیات غار تینشمت نشان می‌دهد که جوامع این منطقه نه تنها رسوم تدفین مشابهی داشتند، بلکه در روش‌های شکار و ابزارسازی نیز الگوهای مشترکی به کار می‌بردند. این اشتراکات فرهنگی بر پایه تبادل دانش و یادگیری میان این گروه‌ها شکل گرفته است.
تدفین‌های آیینی؛ نماد تفکر اجتماعی پیشرفته
بررسی تدفین‌ها از جمله در غار تینشمت نشان می‌دهد که اجساد در حالتی خاص به خاک سپرده می‌شدند و اشیایی مانند بقایای حیوانات و اخرا نیز همراه آن‌ها دفن می‌شدند. این آیین‌ها نشانگر تفکر نمادین انسان‌های آن دوره و نقش کلیدی تعاملات فرهنگی در شکل‌گیری باورهای اجتماعی پیشرفته است.
فناوری ابزارسازی: انتقال دانش میان گروه‌ها
انسان‌تباران دوره پارینه‌سنگی میانی در سراسر شام از روش خاصی به‌نام «لوالوای همگرا» برای ساخت ابزارهای سنگی استفاده می‌کردند. این روش نه تنها محصول نهایی، بلکه فرآیند ساخت ابزارها را نیز شامل می‌شد و از طریق یادگیری و انتقال فرهنگی بین گروه‌ها گسترش پیدا کرد. بررسی ابزارهای سنگی غار تینشمت این الگو را به‌وضوح نشان داده است.
شباهت در روش‌های شکار
بقایای حیوانات نشان‌دهنده تاکتیک‌های شکار مشابه در سراسر این منطقه است. انسان‌های دوره پارینه‌سنگی میانی بیشتر بر شکار حیوانات گیاه‌خوار بزرگ مانند گاو وحشی و اسب متمرکز بودند. این روش‌های شکار، احتمالاً به دلیل انتقال دانش میان گروه‌ها، تکامل یافتند.
نگاهی تازه به تعاملات بیولوژیکی و فرهنگی
پروفسور یوسی زیدنر، پژوهشگر این مطالعه، معتقد است که بیشتر این انسان‌تباران دورگه بوده و از یکدیگر یاد گرفته‌اند، اما هرکدام از ریشه‌های ژنتیکی و گروه‌های مختلفی سرچشمه می‌گرفتند. این نظریه به پیچیدگی ارتباطات بیولوژیکی و فرهنگی انسان‌تباران در آن دوران اشاره دارد.
«این رسوم و فناوری‌ها فقط در شام و همین دوره دیده می‌شوند. این الگوی رفتاری یکپارچه، گواهی بر تعاملات پیچیده میان گونه‌های مختلف انسان‌تباران است.»
– پروفسور یوسی زیدنر
نتیجه‌گیری
یافته‌های جدید نشان می‌دهند که تعاملات فرهنگی میان انسان‌تباران باستانی، نه تنها به شکل‌گیری رفتارهای اجتماعی پیچیده کمک کرده، بلکه به پیشرفت فناوری و تقویت روابط میان گروه‌های مختلف انجامیده است. مطالعه‌ی مشترک زیدنر و تیمش درک ما را از نحوه تعامل فرهنگ‌ها در تاریخ انسان گسترش می‌دهد. این پژوهش، پنجره‌ای جدید به تاریخ همکاری، تعامل و آمیزش گونه‌های انسانی گشوده است.
