در سال‌های اخیر، موضوع چاقی به یکی از نگرانی‌های جدی سلامت در جهان تبدیل شده است. نتایج مطالعات گسترده نشان می‌دهد که ازدواج می‌تواند به تغییراتی در سبک زندگی افراد منجر شود که این تغییرات به‌ویژه بر وزن مردان تأثیر چشمگیری دارد. این مقاله به تحلیل دلایل این وضعیت و پیامدهای آن می‌پردازد.
چاقی جهانی: یک بحران روزافزون
بر اساس آمار، از سال ۱۹۹۰ تاکنون تعداد افراد دچار اضافه‌وزن یا چاقی بیش از دو برابر شده است. در حال حاضر، بیش از ۲.۵ میلیارد نفر در سراسر جهان با این مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در صورت تداوم این روند، پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۵۰ نیمی از جمعیت بزرگسالان دنیا و یک‌سوم کودکان دارای اضافه‌وزن باشند.
عواملی مانند تغذیه‌ی نامناسب، کم‌تحرکی، ژنتیک، آلودگی محیطی و بیماری‌های زمینه‌ای به‌عنوان دلایل اصلی این رشد شناسایی شده‌اند. اما اخیراً، جنبه‌های اجتماعی و روان‌شناختی نیز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.
نقش ازدواج در افزایش وزن مردان
پژوهشی که توسط مؤسسه ملی قلب و عروق در ورشو لهستان انجام شد، ارتباط ازدواج و چاقی را بررسی کرد. این مطالعه اطلاعات ۲۴۰۵ فرد با میانگین سنی ۵۰ سال را مورد بررسی قرار داد. یافته‌ها نشان داد که مردان متأهل ۳.۲ برابر بیشتر از مردان مجرد در معرض چاقی قرار دارند. همچنین، احتمال اضافه‌وزن در مردان پس از ازدواج ۶۲ درصد افزایش می‌یابد، در حالی که این رقم برای زنان تنها ۳۹ درصد است.
عواملی نظیر افزایش سهم وعده‌های غذایی، کاهش فعالیت بدنی و مشغول شدن به تعهدات اجتماعی می‌توانند در این تغییرات نقش داشته باشند. بااین‌حال، برای زنان، فشارهای اجتماعی و استانداردهای زیبایی بیشتر به‌عنوان عواملی شناخته می‌شوند که تأثیر معکوس دارند.
نتایج پژوهش‌های مشابه
مطالعات دیگر نیز این نتایج را تأیید می‌کنند. پژوهشی که در سال ۲۰۲۴ در چین انجام شد، نشان داد که شاخص توده بدنی (BMI) مردان در پنج سال نخست ازدواج به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. این افزایش به دلیل دریافت کالری بیشتر و کاهش فعالیت بدنی مرتبط است.
«مطالعه بار دیگر تأکید می‌کند که اضافه‌وزن فقط در نتیجه انتخاب‌های فردی به وجود نمی‌آید، بلکه ترکیبی از عوامل اجتماعی، روان‌شناختی و محیطی در آن نقش دارند.»
– کترین جنر، مدیر ائتلاف سلامت چاقی
همچنین پژوهشی در دانشگاه باث نشان داد که مردان متأهل به‌طور متوسط ۱.۴ کیلوگرم سنگین‌تر از همتایان مجرد خود هستند. نکته جالب این بود که این روند پس از طلاق معکوس می‌شود، زیرا مردان مجرد انگیزه بیشتری برای مراقبت از تناسب‌اندام خود دارند.
تأثیرات افزایش سن و سایر عوامل
افزایش سن نیز یکی از عوامل کلیدی در افزایش وزن محسوب می‌شود. بر اساس پژوهش لهستانی، با هر سال افزایش سن، خطر اضافه‌وزن در مردان ۳ درصد و در زنان ۴ درصد افزایش می‌یابد. چاقی نیز به ترتیب در مردان ۴ درصد و در زنان ۶ درصد افزایش پیدا می‌کند.
از سوی دیگر، زنان به دلایل خاصی نظیر افسردگی، سطح پایین آگاهی نسبت به سلامتی و زندگی در مناطق کوچک‌تر بیشتر در معرض چاقی قرار دارند. این در حالی است که این عوامل تأثیر چشمگیری بر مردان ندارند.
جمع‌بندی و راهکارها
بررسی‌های متعددی که در زمینه افزایش وزن پس از ازدواج انجام شده‌اند، همگی بر اهمیت تغییرات سبک زندگی تأکید دارند. برای مردان، ازدواج معمولاً منجر به کاهش فعالیت بدنی و افزایش مصرف غذاهای پرکالری می‌شود. در مقابل، زنان تحت تأثیر فشارهای اجتماعی اغلب توجه بیشتری به وزن خود دارند.
به‌منظور مقابله با چاقی، نیاز به آگاهی‌رسانی و اتخاذ سبک زندگی سالم یکی از اولویت‌هاست. تغییر نگرش به موضوع سلامتی و افزایش سطح فعالیت‌های اجتماعی و فیزیکی می‌تواند گامی مؤثر در این مسیر باشد.
