در سال‌های اخیر، اسپاتیفای به‌عنوان یکی از پیشروترین پلتفرم‌های استریم موسیقی جهان توانسته است درآمد قابل‌توجهی را به هنرمندان موسیقی اختصاص دهد. با اعلام پرداخت‌های کلان به هنرمندان، این شرکت وعده بهتر شدن شرایط مالی برای موسیقی‌دانان را داده است. اما آیا همه هنرمندان از این ساختار راضی‌اند؟
آمارهای خیره‌کننده پرداخت به هنرمندان
طبق اعلام اسپاتیفای در گزارش سالانه «Loud & Clear»، این شرکت در سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار به هنرمندان پرداخت کرد که در مجموع به عدد ۶۰ میلیارد دلار از ابتدا تاکنون می‌رسد. درآمد هنرمندان در ده سال اخیر ده برابر رشد داشته و موسیقی‌دانان با سطح درآمد متوسط تا بالا نیز شاهد پیشرفت چشمگیری بوده‌اند. به‌طور مثال، هنرمندی که رتبه صدهزارم در تعداد استریم داشت، در سال ۲۰۲۴ حدود ۶ هزار دلار کسب کرده است. این رقم ده سال قبل تنها ۶۰۰ دلار بود. همچنین هنرمندانی با رتبه ده‌هزارم درآمدی معادل ۱۳۱ هزار دلار داشته‌اند که در مقایسه با درآمد ۳۴ هزار دلاری ده سال گذشته، نشان از رشد بسیار زیادی دارد.
چالش‌ها و ناهمواری‌های مسیر پرداخت
با وجود افزایش درآمد کلی، همچنان بسیاری از هنرمندان از مدل پرداخت اسپاتیفای ناراضی‌اند، به‌ویژه در مقایسه با سایر پلتفرم‌ها. گزارشی از شرکت Duetti نشان می‌دهد که اسپاتیفای تنها ۳ دلار به ازای هزار استریم به هنرمندان پرداخت کرده است؛ رقمی که کمتر از یوتیوب (۴.۸۰ دلار)، اپل موزیک (۶.۲۰ دلار) و آمازون موزیک (۸.۸۰ دلار) است. اسپاتیفای به این اتهامات پاسخ داده و اعلام کرده ساختار پرداخت بر اساس تعداد استریم استخراج نمی‌شود.
«ادعاهای مربوط به پایین بودن پرداختی‌های اسپاتیفای نه‌تنها اشتباه بلکه مضحک هستند.»
– سخنگوی اسپاتیفای
تنش میان اسپاتیفای و ترانه‌سرایان
یکی دیگر از جنبه‌های بحث‌برانگیز، کاهش پرداخت‌های مربوط به حق امتیاز مکانیکی (Mechanical Royalties) است. گزارش‌ها حاکی از آن است که تغییرات جدید اسپاتیفای، شامل افزوده شدن کتاب‌های صوتی، باعث کاهش ۱۵۰ میلیون دلاری این پرداختی‌ها در سال ۲۰۲۴ شده است. این مسئله باعث شده چهار نفر از پنج ترانه‌سرای نامزد جوایز گرمی از حضور در مراسم گرمی اسپاتیفای خودداری کنند. حق امتیاز مکانیکی به ناشران موسیقی بابت تکثیر یا انتشار موسیقی پرداخت می‌شود و کاهش این درآمدها باعث نگرانی بسیاری از ترانه‌سرایان شده است.
جمع‌بندی: آینده روشن یا مبهم؟
در حالی که اسپاتیفای چشم‌اندازی خوش‌بینانه برای افزایش فرصت‌های مالی هنرمندان ارائه می‌دهد، چالش‌ها و اختلاف‌نظرها به موضوعات جدی تبدیل شده‌اند. رقابت شدید با سایر پلتفرم‌ها و کاهش برخی پرداخت‌ها به هنرمندان و ترانه‌سرایان ممکن است تأثیر عمده‌ای بر ساختار و سیاست‌های این شرکت داشته باشد. اسپاتیفای در این مسیر باید تعادلی میان رشد تجاری و رضایت همه گروه‌های هنرمندان و تولید‌کنندگان محتوا ایجاد کند تا بتواند به مسیر پیشرفت خود ادامه دهد.
